Jumat, 16 Desember 2011

Mandura Komplang (4) Ki Setyo Racethocarito

Surem-surem diwangkara kingkin lir manguswa kang layon, ooooong… denya ilang memanise, wadananira landhu kummel kucem rahnya maratani…..
Sinigeg ing cinarita. Katika Prabu Baladewa tengah menjalankan tugas, Mandura menjadi kota mati. Pembangunan menjadi macet total. Pemerintahan ndak bisa berjalan normal. Perdagangan justru dikuasai oleh minimarket dari mancanegara. Pun demikian keadaan kota menjadi semakin tidak terurus. Taman-taman kotadan tempat wisata terlihat semakin kotor, semrawut, banyak kondom-kondom berserakan di bawah kursi-kursi taman, dan bawah rerindangan pohon. Tak kalah parahnya hotel-hotel local, kafe, warnet, dll. menjadi ajang sex bebas antara kaum pelajar yang sudah meninggi libidonya.
Memang, semenjak Prabu Baladewa pergi meeting ndik Karang Kedempel, pemerintahan digantikan oleh Pragota, atau patih –sederajat dengan wabup- yang ada di Mandura. Akan tetapi karena latar akademis sang patih yang sangat kurang, maka pemerintahan hanya bagaikan kaset dagelan yang dibunyikan berulang-ulang. Maksudnya, bagi yang baru mendengar sambutan sang patih, maka akan menilai kalau sang patih, lucu, merakyat, dan pinter membawa suasana. Akan tetapi bagi yang mengerti kemampuan sang patih, maka ia akan mengatakan kampungan ,membosankan Ndeso!!!. Nggak ada bedanya orang warungan dan pejabat sekelas patih. Omongannya nggak koneks, ngawur, ngelantur, tidak berbobot, tidak ilmiah, dan tidak kompeten. Ndeso!!!
Begitulah hari-hari pemerintahan Pragota yang dipaksakan. Tingkah laku aparatnya selalu diliputi dengan kepalsuan dan kepura-puraan. Kelihatanya saja hormat kepada Pragota, tapi dalam hatinya mereka mencibir, karena memang kemampuan manajerial dan akademis sang patih jauh dari standar kepemimpinan.
Pun demikian sang Pragota kepalsuannya semangkin kentara. Contoh kecil, sambutan-sambutan dalam acara resmi tak ubahnya seperti obrolan di warung kampung, selalu menampilkan guyonan basi dan jorok.Sambutannya nggak berisi, ngelantur tak terukur, membosankan, sok pede, sok ngerti, sok merakyat, sok pintar, padahal sebenarnya bagaikan Jaka Sembung naik Patas. Artinya gak nyambung blaaasss.
Hadirin pun tertawa prihatin. Sambutan sang patih nggak pernah nyasar pada bidang pemerintahan yang berkualitas. Sambutannya tak ubahnya seperti pelawak. Kocak, koplak, ngakak-ngakak, semakin ditertawakan semakin melonjak, jingkrak-jingkrak, tanganya naik turun bagaikan orator sekelas Bung Tomo. Hadirin pun semakin gerah mendengarnya. Tak ada bedanya bakul jamu di jaman kuno. Nggedabrus, apus-apus…
“He para kawula Mandura…, ingsun sekarang yang berkuasa. Hayo kumpulkan para wanita, ingsun pingin wanita-wanita cantik menjadi penghiburku di tahta… ha..ha..ha…”
Sang Pragota-pun lupa kepayang. Hoby lama, bermain wanita kabarnya kambuh lagi. Dan konon kabarnya suatu ketika ia kepergok oleh wartawan local sedang bercumbu dengan wanita selingkuhannya di hotel. Tak ayal perbuatan tak senonoh itu dijadikan wartawan bodrek untuk memeras Sang Patih Pragota.
“Niki pripun, mas patih? Sampeyan wis konangan selingkuh, main perempuan ndik sini. Oooo, sampeyan itu pejabat tinggi lho, kalau berita ini saya muat di Koran… oooo sampeyan mesti kewirangan, dan salah-salah sampeyan ndak matih lagi… hayoooo sekarang sampeyan pilih tetep jadi patih apa pilih dipecat?”
“Sudahlah begini saja mas wartawan, tolong berita ini jangan diterbitkan. Sampeyan minta berapa juta? Seratus juta???”
“Lha wong patih kok Cuma seratus juta. Lima ratus juta gitu lho?”
“Waaa duwit dari mana, sudahlah, kalau gitu aku naikkan, dua ratus juta bagaimana??”
“Naaa, begitu lho, nggak apa-apalah dua ratus juta. Sampeyan aman, saya pun juga untung. Jadi kita untung dua-duanya. Tul kan???”

Mandura Komplang (4) Ki Setyo Racethocarito

Raksasa krura reh kagiri-giri anggro lir singa nabda kadyenggal manubruka oooong…
Sepanjang jalan, Prabu Baladewa marahnya bukan kepalang. Dirinya merasa telah dilecehkan oleh Ki Lurah Semar. Prinsipnya, yang namanya manggalayuda atau komandan prajurit harus bangsa manusia termasuk dirinya. Dia dengan lantang menolak dukungan terhadap Anoman. Pokoknya asal dudu Anoman. “Asal dudu Anoman…. Asal dudu Anoman, Prabu Baladewa kudunya yang pantes jadi tetungguling prajurit… aku kuciwa…aku ora sudi diprentah munyuk Anoman….oh keparat kowe Semar…”
Begitulah emosi Prabu Baladewa benar-benar tidak dapat terbendung lagi. Ia pun sepanjang jalan memprovokasi masayarakat yang dilewatinya, agar membubarkan pasewakan yang bakal diadakan oleh Semar. “He, para penduduk Ngamarta, sira aja gelem menawa prajurit Negara iki dipimpin dening munyuk Anoman. Yen kowe ndukung, ateges kowe ya bangsane munyuk-munyuk….ayo demo Anoman,,, Ayo ndemo Anoman…”
Semakin lama, berita pangamuknya Prabu Baladewa meluas dan santer terdengar hingga kahyangan Dandangmangore. Ndik sana, yang namanya arwah-arwah lelembut yang pernah dikalahkan oleh Anoman, merasa mendapat peluang untuk balas dendam. Oleh karena itu, raksasa jin brekasaan sekaligus mbahnya iblis laknat, yang bernama Gudhayitna, segera menlepon wadyabalanya untuk segera meeting di sitinggil kahyangan Dhandhangmangore, “He keparat iblis laknat sajagat mrenea, ngumpula, ingsun ngersakne kowe kabeh mrene… jangan lupa sambil membawa laptop, buku catatan, serta berpakaian safari lengkap…!!!” pintanya semangat.
Spontan para demit, thuyul, jinglot, gendruwo, banaspati, setan, dan para iblis datang berduyun-duyun mentaati perintah juragannya. Mereka lari tergesa-gesa berpakaian seadanya. Ada yang Cuma berpakaian kaos oblong, pake sarung, dan ada juga yang ndak pakaian sama sekali. Maklumlah mereka adalah para pemimpin lelembut yang tidak pernah mengenyam pendidikan. Jadi nggak bisa diatur, nggak ngerti tatakrama, nggak punya konsep, kemplo alias keminter plonga-plongo. Rusak, rusuh, dan susah diatur.
“Nun, wonten wigatos menapa juragan, kok kawula tinimbalan mangarsa, hnonoknon…”
“Heh, para iblis laknat, mangertia menawa dina iki ingsun ngersakake pambiyantumu, saperlu males ukum, nyirnaake si munyuk kethek putih Anoman. Mumpung ing dina iki sinuwun Prabu Baladewa lagi kuciwa ing manah jalaran deweke ora kepilih dadi tetungguling prajurit Ngamarta. Hayo, kesempatan iki dimanpangatake kanthi becik. Sira ndak utus nggoda para panggede Pandawa. Dene mangko, ingsun dewe kang bakal nggoda Prabu Baladewa. Ingsun bakal lumebu ana hanggane Prabu Baladewa. Dene kowe lumebua ana hanggane Antarja, lan Gathutkaca…jlomprongna, sesatkan, godanen priye amrih Ngamarta rusak lan bubrah, wondene pingin numpes para pandawa, mengko aku dewe sing bakal mateni sak kabehe”
“Interupsi sinuwun…”
“Hiya, ana apa, enggal matura…”
“Kula niki mboten gadhah piyandel menapa-menapa, ijazah mboten gadhah, ketrampilan mboten gadhah, saget kula namung mbanyol… niki mangke pripun?”
“Oooo, dasar iblis ora cetha. Lha ya peneran ta mengko. Menawa kowe bisa mlebu ning raganing si Gathutkaca utawa si Antarja, mula mengko kalorone bakal nandang bodho plonga-plongo koyo kowe. Yen wis kasil kaya mangkono, ateges prajurit Ngamarta bakal rusak, dadi bocah mendho kabeh.. Mula yen wis mangkono, gampang yen ta pingin nyirnaake para Pandawa sak Anomane pisan….”
“Oooo makaten ta….”
“Lha ya iya ta, mosok dadi pemimpin kok mung sambat, pripan-pripun wae… lha piye biyen nalikane kowe dadi adipati ning kene kae?”
“Lha nggih niku, kula niku namung pocokan, asline ngoten kula niki mboten saget nopo-nopo. Keminter kula niku nggih namung ngge nutupi kelemahan kula….”
“Oh dasar iblis kemplo!!!, mula kemintermu ya mung plonga-plongo, dadio adipati ya mung plonga-plongo, anak buahmu ya melu bodho”

Ayo Demo Anoman (3) Ki Setyo Racethocarito

Raksasa krura reh kagiri-giri anggro lir singa nabda kadyenggal manubruka oooong…
Sepanjang jalan, Prabu Baladewa marahnya bukan kepalang. Dirinya merasa telah dilecehkan oleh Ki Lurah Semar. Prinsipnya, yang namanya manggalayuda atau komandan prajurit harus bangsa manusia termasuk dirinya. Dia dengan lantang menolak dukungan terhadap Anoman. Pokoknya asal dudu Anoman. “Asal dudu Anoman…. Asal dudu Anoman, Prabu Baladewa kudunya yang pantes jadi tetungguling prajurit… aku kuciwa…aku ora sudi diprentah munyuk Anoman….oh keparat kowe Semar…”
Begitulah emosi Prabu Baladewa benar-benar tidak dapat terbendung lagi. Ia pun sepanjang jalan memprovokasi masayarakat yang dilewatinya, agar membubarkan pasewakan yang bakal diadakan oleh Semar. “He, para penduduk Ngamarta, sira aja gelem menawa prajurit Negara iki dipimpin dening munyuk Anoman. Yen kowe ndukung, ateges kowe ya bangsane munyuk-munyuk….ayo demo Anoman,,, Ayo ndemo Anoman…”
Semakin lama, berita pangamuknya Prabu Baladewa meluas dan santer terdengar hingga kahyangan Dandangmangore. Ndik sana, yang namanya arwah-arwah lelembut yang pernah dikalahkan oleh Anoman, merasa mendapat peluang untuk balas dendam. Oleh karena itu, raksasa jin brekasaan sekaligus mbahnya iblis laknat, yang bernama Gudhayitna, segera menlepon wadyabalanya untuk segera meeting di sitinggil kahyangan Dhandhangmangore, “He keparat iblis laknat sajagat mrenea, ngumpula, ingsun ngersakne kowe kabeh mrene… jangan lupa sambil membawa laptop, buku catatan, serta berpakaian safari lengkap…!!!” pintanya semangat.
Spontan para demit, thuyul, jinglot, gendruwo, banaspati, setan, dan para iblis datang berduyun-duyun mentaati perintah juragannya. Mereka lari tergesa-gesa berpakaian seadanya. Ada yang Cuma berpakaian kaos oblong, pake sarung, dan ada juga yang ndak pakaian sama sekali. Maklumlah mereka adalah para pemimpin lelembut yang tidak pernah mengenyam pendidikan. Jadi nggak bisa diatur, nggak ngerti tatakrama, nggak punya konsep, kemplo alias keminter plonga-plongo. Rusak, rusuh, dan susah diatur.
“Nun, wonten wigatos menapa juragan, kok kawula tinimbalan mangarsa, hnonoknon…”
“Heh, para iblis laknat, mangertia menawa dina iki ingsun ngersakake pambiyantumu, saperlu males ukum, nyirnaake si munyuk kethek putih Anoman. Mumpung ing dina iki sinuwun Prabu Baladewa lagi kuciwa ing manah jalaran deweke ora kepilih dadi tetungguling prajurit Ngamarta. Hayo, kesempatan iki dimanpangatake kanthi becik. Sira ndak utus nggoda para panggede Pandawa. Dene mangko, ingsun dewe kang bakal nggoda Prabu Baladewa. Ingsun bakal lumebu ana hanggane Prabu Baladewa. Dene kowe lumebua ana hanggane Antarja, lan Gathutkaca…jlomprongna, sesatkan, godanen priye amrih Ngamarta rusak lan bubrah, wondene pingin numpes para pandawa, mengko aku dewe sing bakal mateni sak kabehe”
“Interupsi sinuwun…”
“Hiya, ana apa, enggal matura…”
“Kula niki mboten gadhah piyandel menapa-menapa, ijazah mboten gadhah, ketrampilan mboten gadhah, saget kula namung mbanyol… niki mangke pripun?”
“Oooo, dasar iblis ora cetha. Lha ya peneran ta mengko. Menawa kowe bisa mlebu ning raganing si Gathutkaca utawa si Antarja, mula mengko kalorone bakal nandang bodho plonga-plongo koyo kowe. Yen wis kasil kaya mangkono, ateges prajurit Ngamarta bakal rusak, dadi bocah mendho kabeh.. Mula yen wis mangkono, gampang yen ta pingin nyirnaake para Pandawa sak Anomane pisan….”
“Oooo makaten ta….”
“Lha ya iya ta, mosok dadi pemimpin kok mung sambat, pripan-pripun wae… lha piye biyen nalikane kowe dadi adipati ning kene kae?”
“Lha nggih niku, kula niku namung pocokan, asline ngoten kula niki mboten saget nopo-nopo. Keminter kula niku nggih namung ngge nutupi kelemahan kula….”
“Oh dasar iblis kemplo!!!, mula kemintermu ya mung plonga-plongo, dadio adipati ya mung plonga-plongo, anak buahmu ya melu bodho”

Pandowo Mutasi (2) Ki Setyo Racethocarito

Ascarya Drupada wit tuturing raka karenaning driya katuju ing prana … oooong
Sebelum pasukan diberangkatkan ke Karangkedempel, para penggede Pandowo Nampak berhenti sejenak di teras Pendapa yang Nampak asri. Ndik sana ada pejabat lengkap dengan pakaian kebesarannya. Mereka sengaja duduk-duduk di teras menunggu Prabu Puntadewa yang tengah menjalankan sholat sunnah di mushola Ngamarta.
“Jlitheng kakangku…”
“Apa Werkudara?”
“Aku sarujuk karo kakang Semar, dene ing kalenggahan iki deweke ora mbedak-mbedakne. Ana masalah dirembuk bareng, ana masalah dipecahne bareng-bareng. Aku prihatin dene ing wektu iki akeh pemimpin sing sak karepe dewe. Mban cinde mban siladan. Pilih kasih, ora proporsional, ngawur, tebang pilih, ora gelem rembugan, mung golek menange dewe…. Aku sarujuk karo sarasehane kakang Semar. Mula aku njaluk marang mbarep kakangku, Jlitheng, Kembar, lan kabeh wae, hayo padha budhal kabeh. AJa ana sing sisip klewatan ing laku….”
“Aku ya ngaturake panuwun karo Kakang Badranaya, dene ing sarasehan iki ora ana sing kliwatan, Begawan Abiyasa minangka wakiling pendeta, ngulama, lan biksu, lan aku dewe minangka wakile para dewa, dene Prabu Punta minangka wakile para natapraja Ngastina…”
“Interupsi yayi Kresna!!”
“Oh nun inggih kaka prabu, wonten punapa?”
“Awit mau isine kok mung ngalembana kakang Semar… apa rumangsamu Semar iku wong sing apik dewe…”
“Pancen kepara makaten lho kaka Prabu, wonten menapa ta ?, kok ketawis kuciwa ing manah?”
“Aku tak takon karo awakmu,…”
“Bab menapa?”
“Apa bener ing sarasehan mangko sing dadi wakiling prajurit Si Anoman?”
“Kasinggihan kaka prabu”
“Lho rak tenan ta…, Semar itu apa nggak mikir, apa memang sudah nggak pake otak, Anoman itu hanya bangsa munyuk, bangsa kera, mung drajate kewan, lha yen dokter kewan mono lumayan, lha bareng iki mung bangsane munyuk. Apa kira-kira pendawa iku kurang menungsa, kurang uwong. …lha wong ing atase Anoman kok dadi direktur…”
“Mangke rumiyin ta kaka prabu, panjenengan sampun duka rumiyin, kula yakin bilih kakang Semar sampun metang kanthi jangkep kenging menapa Anoman dipilih minangka wakiling prajurit…”
“Ah ora masuk akal, lha wong kewan kok makili prajurit. Apa kira-kira Ngastina wis kentekan prajurit!!, apa kira-kira Anoman luwih sekti tinimbang Prabu Baladewa !!?, Iki Lho Prabu Baladewa ratu Mandura, ratu gung binathara, sekti mandraguna, seksenana, menawa aku ora bisa mecah sirahe Anoman!!, ooh aja diangkat aku dadi bupati Mandura…. heh Semar!!... klakon ndak obrak-abrik sarasehanmu!!!”
“Sabar kaka prabu… sabar…”
“Ora bisa!!, aku ora trima dilecehne karo Semar, aku bakal demo nggawe ontran-ontran, ngobrak-abrik sarasehane Semar. Heh Semar!!! Aku ora trima, Semar keparat!!, aja mlayu aku Prabu Baladewa bakal ngobrak-abrik sarasehanmu, Wis aja ngalang-alangi lakuku, aku bakal metu saka kene, brubusss….!!!” Prabu Baladewa naik pitam melompat lari menuju Karangkedempel.
Orang-orang Pandawa hanya tercengang, tidak bisa berbuat apa-apa. Mereka seperti orang pilon, mendho, plonga-plongo. Mereka sudah hapal dengan karakter Prabu Baladewa yang brangasan. Mereka pun mengelus dada, meredakan kecemasannya. Kemudian Prabu Punta segera mendekat Prabu Kresna
“Pripun menika, kaka prabu?”
“Wis ora usah sumelang, sing penting acara sarasehane Kakang Semar aja nganti wurung. Gathutkaca, Antasena, Wisanggeni, Antarja…”
“Kasinggihan sinuwun…”
“Sira budhala njaba. Kanthinen para parjurit Ngastina. Siyogoa ing tepis wiringing Karangkedempel. Awasana sing ketat sadhengah pawongan kang mlebu lan lumetu ing sanjabaning rangkah, nggowoa gegaman sing jangkep. Dene yayi Punta, Werkudara, Janaka, lan Pingsen Tangsen, kanggo sak untara wektu hayo mutasi utawa boyong ndik Karangkedempel, sarasehan bab negerane dewe sing lagi macet iki. Dene Antarja lan Gathutkaca awat-awatana Kakaprabu Baladewa dari darat dan udara..”
“Kasinggihan… wa prabu… hayo dhi ngawat-awati pangamuke sinuwun Baladewa…”
“Hiya kakang, hayo ndak derekne”

Banjaran Ngastina Ngadat (1) Ki Setyo RacethocaritoLeng-leng ramyaning kang sasangka kumenyar oong Mangrengga ruming puri, mangkin tanpa siring halep

Leng-leng ramyaning kang sasangka kumenyar oong Mangrengga ruming puri, mangkin tanpa siring halep nikang umah mas lir murubing langit.. ooong tekwan sarwa manik ooong, tawingnya sinawung sasat sekar sinuji unggyan Banuwati yawn amrem alangen myang nata Duryudana ooong myang nata Duryudana….
Tersebutlah sebuah Negara Ngastina yang sedang nandang cintraka alias sengsara karena salah memilih pemimpin. Padahal Negara ini dalam katagori Negara gemah ripah tata tentrem kartaraharjo. Tongkat kayu dan batu jadi makanan. Gede kukuse, adoh kuncarane. Malah-malah, para pedagang luar negeri pada menjamur mendirikan super market ndik desa-desa. Oleh karena itu, para pedagang kecil-kecil bakal kehilangan sandang pangannya. Begitulah keadaan negeri Ngastina yang dinyatakan hampir crodit, kolaps, alias gulung tikar. Tetapi para pejabatnya nggak merasakan, karena koceh uang dari sisa bagi hasil dari para penjahat politik yang mengusungnya.
Melihat kenyataan itu, Ki Lurah Semar yang tengah mengikuti perkembangan negeri Ngastina tersebut, hatinya menjadi bergelayut, kalut dan takut, jangan-jangan Negeri Ngastina menjadi negeri yang bangkrut. Oleh karena itu, buru-buru ia mengambil laptop miliknya, untuk membuat surat kemudian di-email-kan kepada sinuwun Puntadewa, agar keadaan Ngastina segera dikondisikan.
Sementara itu, di Ngastina sedang diadakan halal bi-halal keluarga besar Pandhawa. Semua pejabat tinggi hadir di sana. Prabu Puntadewa Nampak duduk di kursi dampar denta. Werkudara memilih berdiri di depan Harjuna, Nakula dan Sadewa. Sedangkan yang menjadi ustadz, yang mengupas makna Idul Fitri adalah Resi Abiyasa.
Beberapa saat, setelah MC atau pembawa acara yang dibawakan oleh Antasena membacakan susunan acara, tiba-tiba Ki Lurah Petruk datang dan langsung menyerahkan surat dari ayahnya.
“Assalamu ngalaikum…” salam Petruk dengan logat yang ndesani
“Wangalaikum salaam… hayo silakan masuk Petruk”. Sambut Prabu Kresna ramah.
“Anu, sinuwun… kula diutus rama kinen nyaosaken nawala…”
“Kanggo sapa?”
“Sinuwun Prabu Puntadewa…”
“Ooo, hiya silakan berikan sendiri”
Setelah melakukan sembah, Petruk segera memberikan surat itu kepada Putadewa.
Sang Puntadewa segera membuka isi amplop itu, kemudian membacakan secara keras agar semua hadirin mendengarkan isi surat dari Ki Lurah Semar tersebut.
“Hadirin sekalian!, kakang Semar hari ini mengundang kita untuk datang ke rumahnya. Beliau ingin membahas keadaan Negara Ngastina yang dirasakan oleh beliau lagi tengah jalan ditempat. Oleh karena itu, marilah kita bersama-sama menuju ke rumah Kyai Semar setelah halal bi-halal selesai…” jelas Prabu Punta bijak.
“Hmmmm… hiya, mbarep kakangku…” jawab Werkudara mantap.
Bersambung